دولت هفته گذشته لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ را بدون حضور رئیس‌جمهور، معاون اول و حتی رئیس سازمان برنامه و بودجه به مجلس ارائه کرد که این موضوع باعث اعتراضات نمایندگان مجلس شد.

به گزارش روزنامه اخار کیش از خبرگزاری فارس، لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور در نشست علنی روز چهارشنبه (۱۲ آذرماه ۹۹)  مجلس شورای اسلامی، توسط حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس‌‌جمهور به هیأت رئیسه مجلس تقدیم شد.

*ارائه بودجه‌ای بدون دفاع!

امیری حین تقدیم لایحه بودجه خطاب به هیأت رئیسه عنوان کرد: هیچ دفاعی ندارم و لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ را به مجلس تقدیم می‌کنم.

عدم حضور رئیس جمهور یا معاون اول وی و یا حتی رئیس سازمان برنامه و بودجه در هنگام ارائه لایحه بودجه و عدم دفاع از این لایحه باعث شد که نمایندگان اعتراض و انتقادات جدی به این موارد وارد کنند.

* لجاجت کودکانه دولت در مواجهه با مجلس

علی‌اصغر عنابستانی نماینده مردم سبزوار از جمله نمایندگانی بود که نسبت به عدم حضور رییس‌جمهور و معاونش برای تقدیم لایحه بودجه انتقاد و عنوان کرد: شنیده ام روحانی کرونا را بهانه کرده و برای تقدیم لایحه بودجه هم به مجلس نمی آید! او واقعا از حضور در پیشگاه ملت میترسد! اگر به جای هیات رییسه مجلس بودم به جز رییس جمهور کسی را برای تقدیم بودجه نمی‌پذیرفتم. حتی اگر دولت اسنپ بگیرد و لایحه را بفرستد، مجلس وظیفه اش را در بررسی لایحه انجام خواهد داد!

این اقدام دولت از روز قبل از تقدیم بودجه برای نمایندگان قابل پیش بینی بود؛ چنان که سید نظا‌م‌الدین موسوی نماینده مردم تهران در مجلس نسبت به این رویه غیرمعمول دولت در ارائه لایحه بودجه به مجلس انتقاد کرد.

وی در این باره تصریح کرد: برخلاف سنوات گذشته که رئیس جمهور شخصاً برای تقدیم لایحه بودجه سالانه به مجلس می آمد، ظاهراً فردا نه آقای روحانی و نه حتی معاون اول وی، بلکه آقای نوبخت رئیس سازمان برای این امر به مجلس می آید. این رفتار دولت، مجلس را کوچک نمی‌کند بلکه فقط لجاجتی کودکانه را به نمایش میگذارد.

* چرا لایحه بودجه ۱۴۰۰ را با اسنپ ارسال کردند؟!

حسن نوروزی نماینده مردم رباط کریم در مجلس نیز انتقاد کرد: اگر مسئله نیامدن رئیس جمهور در مجلس بحث کرونا است که نمایندگان و معاون وی نیز انسان هستند چرا ظلم کردند و نیامدند و لایحه بودجه ۱۴۰۰ را با اسنپ ارسال کردند؟!

 سید محسن دهنوی نماینده تهران نیز در این باره بیان کرد: سرنوشت یک‌ساله‌ی کشور را بودجه‌ریزی تعیین می‌کند. فردا موعد تحویل برنامه بودجه سال ۱۴۰۰ به مجلس است. به رسم هر سال باید رییس جمهور به صحن علنی بیاید و توضیح دهد اما جای خودش، نوبخت را خواهد فرستاد. چرا روحانی که دم از دموکراسی می‌زند به حضور در “خانه ملت” آلرژی دارد؟

حسن شجاعی نماینده مردم ابهر و خرمدره در مجلس نیز در این خصوص انتقاد کرد و گفت: روحانی با نظر ستادی که زیر نظر خود اوست، به مجلس نمی آید. ظاهرا خون روحانی رنگین تر از خون نوبخت است.

 احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیأت رئیسه مجلس هم در این باره عنوان کرد: شنیده شده آقای روحانی برای تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۰برخلاف سالها و دوره های قبل در مجلس حضور نمی یابند وبرای عدم حضور ازستاد کرونا مجوز گرفته اند. آیا اخذ مجوز از ستادی که خود ایشان رئیس آنجاست یک نوع رانت نیست؟ یا خون ایشان از خون دیگران رنگین تر است؟

به هر حال بودجه با شرایط تشریح شده و حتی در غیاب رئیس سازمان برنامه و بودجه بدون هیچ دفاعی از سوی دولت، تقدیم مجلس شد و مجلس همانطور که اعلام کرده بود روند بررسی آن را آغاز کرد.

*لایحه بودجه چه مسیری را طی می‌کند؟

اما روند بررسی لایحه بودجه از زمان تقدیم لایحه از سوی دولت به مجلس تا زمان تصویب چگونه است؟

بررسی لایحه بودجه سالیانه کل کشور یک شوری (بدین معنا که دریک شور هم کلیات وهم جزییات مورد بحث قرار می گیرد) خواهد بود. نمایندگان مجلس از زمان تقدیم لایحه بودجه سالیانه کل کشور و پیوست‌ها توسط دولت و توزیع آن تا مدت ده روز می‌توانند پیشنهادهای‌خود را به کمیسیون‌های تخصصی مجلس تقدیم کنند.

*مهلت ۱۰ روزه به نمایندگان برای پیشنهادات بودجه‌ای!

بر این اساس، کمیسیون‌های تخصصی موظفند حداکثر تا ۱۰ روز پس از پایان مهلت اخذ پیشنهادهای نمایندگان، گزارش خود را به کمیسیون اصلی تقدیم‌ کنند.

همچنین کمیسیون اصلی موظف است حداکثر ظرف مدت پانزده روز، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیون‌های تخصصی گزارش نهایی خود را تنظیم و‌به مجلس شورای اسلامی تقدیم کندکرده و  در جلسه علنی، پس از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن، به پیشنهادهای مربوط به درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار بودجه عمومی‌دولت رسیدگی و سقف آن به‌تصویب خواهد رسید. پس از آن پیشنهادهای مربوط به تبصره‌ها و ردیفها رسیدگی می‌شود.

*جزئیات روند بررسی بودجه در صحن مجلس

اما  در جلسه علنی، تنها پیشنهادهایی که توسط نمایندگان و کمیسیون‌ها در زمان مقرر دریافت و به چاپ رسیده، مشروط به عدم مغایرت با‌قانون برنامه، قابل طرح است. البته نحوه رسیدگی به چنددوازدهم، متمم و اصلاحیه‌های بودجه و سایر مواردی که در این ماده پیش‌بینی‌نشده طبق مقررات معمول در این‌آیین‌نامه خواهد بود.

 هنگام طرح لایحه بودجه در مجلس، جلسات باید بلاانقطاع در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی، حداقل روزی چهار‌ساعت منعقد گردد و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج نمی‌شود و هیچ لایحه یا طرح دیگر‌ی نمی‌تواند مطرح باشد مگر لایحه یک یا چنددوازدهم بودجه درصورت ضرورت. 

بر اساس قانون اگر مطالب فوری و فوتی اعم از طرحها و لوایح دوفوریتی و غیره پیش آید که به تشخیص مجلس تأخیر آن موجب زیان جبران‌ناپذیری‌باشد، در این صورت برای طرح و تصویب آن زمان مشخصی معین می‌شود.

*‌نحوه رسیدگی دیوان محاسبات به اجرای بودجه سالیانه کل کشور

‌نحوه رسیدگی دیوان محاسبات به اجرای بودجه سالیانه کل کشور  نیز اینگونه است که براساس اصول ۵۴ و ۵۵ قانون اساسی، نظارت مجلس شورای اسلامی بر اجرای بودجه سالیانه کل‌کشور برعهده دیوان محاسبات کشور است که زیر نظر مجلس شورای اسلامی بوده و سازمان و اداره امور آن به موجب قانون خاص است.

بر اساس این گزارش قرار است بررسی لایحه بوجه سال ۱۴۰۰ کل کشور در نشست علنی هفته آینده مجلس در دستور  کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد. فارغ از شیوه ارائه که نمایندگان مجلس به آن معترض بودند؛ لایحه دولت با انتقاداتی جدی از سوی نمایندگان مواجه است تا جایی که پیش بینی می‌کنند کلیات آن در صحن علنی رد شود.